Kasık fıtığı (inguinal herni)
Toplumda tüm karın duvarı fıtıklarının sıklığı %1,7’dir. 45 yaş sonrası kişilerde ise %4 oranındadır. Kasık fıtıkları tüm karın duvarı fıtıklarının %75’ini oluşturur. ABD’de kasık fıtığı sıklığı %5-10 arasında bildirilmiştir. Erkeklerde kadınlardan 8 kat daha fazla görülmektedir. Erkeklerde kasık fıtığına ömür boyu yakalanma riski %27, kadınlarda ise %3’tür. Kadınlarda daha nadir olmasının sebebi kasık kanalındaki dış açıklığın erkeklere göre daha dar olmasıdır. Kadınlarda erkeklere göre 10 yıl daha geç ortaya çıkmaktadır. Kasık bölgesinde 3 tane muhtemel fıtık yeri vardır. Bunlar indirek, direk ve femoral fıtık bölgeleridir. Genel cerrahide en sık yapılan ameliyatlardan biridir.
Şikayet:
Hastaların yarısı fıtıklarının farkında değillerdir. Başlangıçta hareketle artan rahatsızlık hissi sıktır. Kasıkta şişlik ve ağrı. Ayağa kalkıldığında, ıkınma sırasında, öksürme sırasında ağrı ortaya çıkar. Şişlik zaman zaman ortaya çıkıp sırtüstü uzanınca kaybolabilir. Çok şiddetli ağrı genelde görülmez. Bağırsak tıkanıklığı ya da düğümlenmesi riski mevcuttur (boğulmuş fıtık). Nadir olmakla birlikte bağırsak beslenmesi bozulabilir (gangren) ve bağırsağın bu bölümünün kesilip çıkartılması gerekebilir. Bu risk femoral fıtıklarda daha yüksektir. İleri yaş ve fıtığın içeri itilememesi risk faktörleridir. Bu durumlar acil ameliyat sebepleri olabilir.
Fıtıklar tek veya çift taraflı olabilir. Sağ tarafta daha sıktır.
Risk faktörleri nelerdir:
Genetik yatkınlık mevcuttur. Sigara, KOAH, obezite, gebelik, düşük VKİ, kronik kabızlık, kollajen doku hastalığı (Ehler-Danlos sendromu vb.), prostat hastalığı ve prostatektomi. Mesleki faktörler (ağır kaldırma vb.) tartışmalıdır.
Nedenleri:
Doğumsal ya da sonradan oluşan nedenler vardır.
Direk fıtıklar transversalis fasyasındaki zayıflıktan kaynaklanır
İndirek fıtıklar processus vaginalisin embriyolojik hayatta kapanmamasından kaynaklanır.
Muayene:
Ayakta muayene ile başlanır.
Hasta öksürtülür veya ıkındırılır ve fıtığın ele gelip gelmediği kontrol edilir.
Son olarak yatarak karın muayenesi yapılır.
Henüz başlangıç aşamasında olan kasık fıtıkları veya ağrısı olup şişliği olmayan sporcu kişilerdeki fıtıklara “nokta” fıtığı denir. Tanısı kolay değildir.
Tanı için Ultrason veya MRG gerekebilir.
Tedavi: Ameliyat
Ameliyatta genelde sentetik yama kullanılır.
Öncelikle laparoskopik (kapalı) ameliyat tercih edilir. Ancak her zaman laparoskopik ameliyat şansı olmayabilir. Genel cerrahla konuşarak karar verilmelidir. Kapalı ameliyatlardan sonra ağrının daha az ve iyileşmenin daha hızlı olduğu gösterilmiştir.
Açık ameliyatta kasık bölgesindeki 2 fıtık yeri yama ile kapatılabiliyor iken laparoskopik (kapalı) ameliyatta üçüncü (femoral) bölge de kapatılabildiğinden bu açıdan açık yönteme üstünlüğü vardır.
Ameliyat genel anestezi veya bölgesel anestezi ya da spinal (belden) anestezi ile yapılabilir. Kapalı ameliyat için genel anestezi gerekmektedir.
Fıtık bağlarının veya korselerin tedavide yeri yoktur.
Ameliyatsız tedavisi için herhangi bir ilaç yoktur.
İyileşme süreci nasıldır?
Yaklaşık 1 hafta sonra hastalar işlerine dönebilir. Ağır işlerde çalışanlarda bu süre 2 hafta olabilir. En sık şikayet ameliyat sonrası ağrıdır. Ancak bu ağrı çok önemli değildir.
Ameliyat sonrası problemler nelerdir?
Acil olmayan ameliyatlarda ölüm riski normal insanların ölüm riskiyle aynıdır (normalden yüksek değildir).
Ameliyat yerinde kanama ve enfeksiyon (iltihap) %1-7 arasında olabilir.
Uzun dönemde fıtık tekrar edebilir (nüks). Nüks riski %3-8 arasındadır. Kilo alma ve sigara içmek nüks riskini artırır.
Kronik ağrı. Ağrı için risk faktörleri şunlardır: ameliyat öncesi hastada ağrı olması, genç yaş, açık ameliyat ve ameliyat sonrası komplikasyonlar. Tedavisi zordur. Çoğu zamanla iyileşir.
Kısırlık ve testis atrofisi. Nüks fıtıklarda bu oranlar çok daha yüksektir.
