Rektosel

Rektosel Nedir?

Rektosel, rektumun ön duvarının vajina içine doğru fıtıklaşmasıdır. Rektal duvar incelmiş ve güçsüzleşmişse, tuvalette ıkındığınızda, rektum vajinaya doğru fıtıklaşabilir. Rektosellerin çoğu, rektum ön duvarı, vajen arka duvarıyla komşuluk halinde olduğu için kadınlarda olur. Bu alana rektovajinal septum denir ve kadın vücudunda zayıf bir alan olabilir. Vajen içine diğer yapılar da sarkabilir. İdrar kesesinin sarkmasına sistosel, rektumun sarkmasına rektosel, ince bağırsağın sarkmasına ile enterosel denir. Nadiren de olsa erkeklerde de rektosel görülebilir.

Rektosel, eşlik eden başka rahatsızlıklar olmaksızın görülebilir. Bazı durumlarda rektosel, pelvik bölgedeki destek dokularının genel güçsüzlüğü ile birlikte ortaya çıkabilir ve sistosel, üretrosel, enterosel, vajinal prolaps, rektal prolaps, fekal veya üriner inkontinans gibi durumlara eşlik edebilir.

Rektosele Ne Yol Açabilir?

Rektoselin altında yatan sebep pelvik destek dokusunun güçsüzleşmesi ve rektovajinal septumun incelmesidir. Bazı faktörler bir kadının rektosel geliştirme ihtimalini artırır. Bunlar içinde, çok sayıda, zor veya uzun süren doğum eylemleri, doğumda kaşık veya diğer aletlerin kullanılması, perineal yırtıklar ve rektuma veya anal sfinkter kasına uzanan epiziyotomi açılması sayılabilir. Ek olarak, kabızlık öyküsü ve rahim alınması ameliyatı da rektosel gelişimine katkıda bulunabilir. Sıklıkla bu sorunlar yaşla birlikte ortaya çıkar ancak zaman zaman genç ve doğum yapmamış kişilerde de görülebilirler.

Rektoselin belirtileri Nelerdir?

Pek çok kadının rektoseli varken bunların sadece küçük bir kısmının rektosele bağlı belirtisi vardır. Belirtiler doğrudan vajina veya rektumla ilişkili olabilir. Vajinal semptomlar; sarkma, vajina içinde kitle hissi, cinsel ilişki sırasında ağrı ve vajinadan sarkan bir kitlenin tahrişi olabilir. Vajinal kanama, rektoselin komşuluğundaki vajen duvarının tahrişi ile olabilir ancak diğer vajinal kanama nedenleri de doktorunuz tarafından araştırılmalıdır. Rektal semptomlar arasında kabızlık ve ıkınma ile bağırsak boşalmasının güç sağlanması sayılabilir. Bu genellikle fıtıklaşmanın ıkınma sırasında gerçekleşmesiyle ilişkilidir. Bazı kadın hastalar, vajen arka duvarına bastırmanın rektal boşalmayı kolaylaştırdığını fark edebilir. Bazen tuvaletten kalkıldığında, vajen arka duvarına fıtıklaşan ve dışkı içeren rektumun, anatomik yerine dönmesi nedeniyle ani dışkılama isteği oluşur. Genel bir pelvik rahatsızlık hissi mevcuttur ancak bu durum pek çok hastalıktan kaynaklanabilir.

Rektosel Tanısı Nasıl Koyulur?

Rektosellerin çoğu poliklinikte, fizik muayene sırasında vajina ve rektumun muayenesinde fark edilebilir. Ancak rektoselin önemi ve boyutuna dair daha net fikir sahibi olabilmek için bir röntgen türü olan ‘defekogram’ yapılabilir. Bu görüntüleme, rektoselin boyutunu ve dışkılama ile boşalıp boşalmadığını gösterir.

 Rektosel Ne Zaman Tedavi Edilmeli?

Rektoselin tedavisini, önemli belirtilere neden olduğunda düşünmek gerekir. Belirtilerin rektoselden kaynaklanıp kaynaklanmadığını ancak deneyimli bir doktor anlayabilir. Birden fazla anormallik varsa, hepsini aynı anda tedavi etmek hastanın iyileşmesi için en iyi yöntem olacaktır.

Rektosel İçin Hangi Tedaviler Uygulanıyor?

Belirtiye yol açmayan rektosellerin tedavi edilmesine gerek yoktur. Genel olarak lifli gıdalar ve bol sıvı tüketerek kabızlıktan kaçınılmalıdır.

İlaç Tedavisi

En iyi ilk adım bağırsak düzenlemesidir. Bunu yapmak için lif yönünden zengin bir diyet izlenmeli ve günde 6-8 bardak sıvı tüketilmelidir. Lif, bağırsakta bir sünger gibi davranır, sıvıyı emer böylece dışkı miktarı artar, yumuşar ve dışkılama kolaylaşır. Dışkının devamlı kolay çıkarılabilmesi için lif desteği  ve/veya dışkı yumuşatıcı kullanılabilir. Çoğu lif desteği su emen hidrofilik bir jel içerir. Dışkı yumuşatıcılar da genellikle docusate içerir. Bunlar dışkının yumuşak ve kaygan olmasına katkıda bulunur. Müshil ilaçlarından bu durumda kaçınılmalıdır.

Uzun süre ıkınmaktan kaçının. Bağırsaklarınızın tamamen boşaldığını hissetmiyorsanız tuvaletten kalkın, daha sonra dönün. Rektoseli parmakla düzeltip dışkının akış yönünü doğru şekilde sağlamak fayda sağlar. Bunu yapmak için vajina arka duvarına bastırabilirsiniz. Parmağı anüse sokup dışkıyı çıkarmaya çalışmak zarar verebileceğinden önerilmez. Vajina içine konduğunda pelvik organları destekleyen bir halka kullanılabilir. Bu halka her hasta için özel olarak tasarlanmalıdır.

Cerrahi Tedavi

Medikal tedavi sonrası semptomlar devam ediyorsa cerrahi onarım gereği doğabilir. Rektosel onarımında kullanılan pek çok cerrahi teknik vardır. Rektosel onarımı anüsten, vajina içinden, anüs ile vajina arasındaki perine denen alandan veya batının içinden yapılabilir. Geniş bir pelvik relaksasyon ve fıtıklaşma mevcutsa en iyi yaklaşım kombine onarım olacaktır.

Beni Kim Tedavi Etmeli

Genel cerrahlar ve jinekologlar bu tür problemlerde uzman kişilerdir. Semptomlar vajina ile ilgiliyse bir jinekoloğa görünmeniz yerinde olacaktır. Semptomlarınız rektal ise genel cerrah konuyla ilgilenmelidir.

*Buradaki metin genel bir bilgilendirme olup, hastalıklar  değişkenlik gösterebileceğinden kişisel değerlendirme için cerrahınızla görüşünüz.

*Amerikan Kolon ve Rektum Cerrahları Derneği’nin hasta bilgilendirme broşürlerinden tercüme edilmiştir.