Divertiküler Hastalık

Kalın bağırsağın divertikülozu toplumun 60 yaşın üzerindeki bireylerinin yarısını, 80 yaşında da tamamına yakınını etkileyen, sık görülen bir hastalıktır. Divertikül hastalarının küçük bir kısmının semptomu vardır ve bunların da sadece bir kısmı cerrahi tedavi gerektirir.

Divertiküloz ve divertikülit nedir?

Kalın bağırsak duvarında gelişen küçük ceplere (baloncuklar) divertikül denir. Bunlar genellikle sigmoid kolon ve kalın bağırsağın sol tarafında ortaya çıkar ancak tüm bağırsakta görülebilirler. Divertiküloz, bu ceplerin varlığı demektir. Divertikülit ise bu ceplerin enflamasyonu (iltihabı) veya komplikasyonu anlamına gelir.

Divertiküler Hastalığın Belirtileri Nelerdir?

Komplike olmamış divertiküler hastalık genellikle semptoma/belirtiye yol açmaz. Semptomlar divertikülün enflamasyon ve kanama gibi komplikasyonlarıyla ilişkilidir. Divertiküler hastalık kalın bağırsaktan kaynaklanan kanamaların sık rastlanan bir sebebidir.

Divertikülit (divertikül iltihabı) karın ağrısı, üşüme, titreme, ateş ve bağırsak alışkanlıklarında değişiklik gibi semptomlara yol açabilir. Daha şiddetli semptomlar komplikasyonlarla birlikte bulunur. Bunlara örnek olarak perforasyon (delinme), apse ve fistül oluşumu (kalın bağırsak ile başka bir organ veya cilt arasında bağlantı oluşması) verilebilir.

Divertiküler Hastalığın Sebebi Nedir?

Divertiküloz ve divertikülitin sebebi tam olarak bilinmemektedir ancak bu durumlar lifli gıdaları az tüketen kişilerde daha sık görülmektedir. Düşük lifli gıda tüketiminin yıllar içinde kalın bağırsak basıncını artırdığı ve kalın bağırsak duvarında ceplerin oluşumuna yol açtığı düşünülmektedir.

Divertiküler Hastalık Nasıl Tedavi Edilir?

Lifli gıda tüketimini artırmak ve bazı yeme alışkanlıklarını değiştirmek kalın bağırsaktaki basıncı azaltarak divertiküler hastalıktan komplikasyon doğma ihtimalini azaltabilir.

Divertikülit ise farklı bir yaklaşım gerektirir. Hafif vakalar ağızdan antibiyotik, diyet düzenlemeleri ve dışkı yumuşatıcılarıyla tedavi edilir. Ağır vakalar ise hastane yatışı, damar yoluyla antibiyotik ve diyet düzenlemesini gerektirir. Çoğu divertikülit atağı böyle tedavi edilebilir.

Ameliyat Ne Zaman Gerekir?

Ameliyat, tekrarlayan medikal tedaviye iyi yanıt vermeyen ve şiddetli seyreden divertikülit hastalarının tedavisinde kullanılır. Ayrıca divertiküloz zemininde tek seferde şiddetli kanaması olan veya tekrarlayan kanamaları olan hastaların tedavisinde de cerrahi yöntemler kullanılabilir.

Divertikülitin cerrahi tedavisinde kalın bağırsağın hastalıklı kısmı çıkarılır. Genellikle kalın bağırsak rektum ile birleştirilir. Tamamen iyileşme beklenir. Normal bağırsak fonksiyonu 3 haftada yerine döner. Acil cerrahilerde hastalara geçici bir kolostomi (kalın bağırsak torbası) açılması gerekebilir. Hastaların karın ile ilgili şikayetleri olduğunda komplikasyonlardan kaçınabilmek için doktora görünmeyi ihmal etmemeleri önerilir.

*Buradaki metin genel bir bilgilendirme olup, hastalıklar  değişkenlik gösterebileceğinden kişisel değerlendirme için cerrahınızla görüşünüz.

*Amerikan Kolon ve Rektum Cerrahları Derneği’nin hasta bilgilendirme broşürlerinden tercüme edilmiştir.