Kolorektal Kanser Cerrahisi sonrası Takip
Neden Ameliyat sonrası Takip Programı Gereklidir?
Kolorektal kanser için en etkili tedavi ameliyattır. Görülebilen tüm kanserin çıkarılmasına rağmen kanserli hücrenin vücudun diğer bölümlerinde olma olasılığı vardır. Ameliyat esnasında mikroskopik (gözle görülemeyecek boyuttaki doku) kanser hücreleri saptanmayabilir ancak daha sonraki dönemde büyümeye başlayabilir. Hastalığın tekrarlama olasılığı kanserin karakterine bağlıdır. Ayrıca kemoterapi ve radyoterapi gibi tedavilerin etkisi de kanserin tekrarlama olasılığını etkileyen faktörler arasındadır. Nüks/tekrar etmiş kanser hastalığı olan hastalarda teşhis erkenden yapılabilirse daha ileri bir cerrahi ya da diğer tedavi yöntemleri ile iyileşme sağlanabilir.
Tekrarlayan hastalıklara ilave olarak kolon veya rektum kanseri olan hastaların yaklaşık beşte birinde hayatının kalanında yeni polipler ortaya çıkabilir. Bu nedenle bu poliplerin erken tespit edilerek kansere dönüşmeden çıkarılması çok önemlidir.
Hastaların Ameliyat sonrası dönemde takip programına alınmasının amacı, tekrarlayan kanser ve yeni gelişen polipleri belirlemektir.
Benim Takip Programım Ne Kadar Sürecek?
Tekrarlayan çoğu kanserler ameliyattan sonraki ilk iki yılda ortaya çıkar. Bu nedenle takip süresi bu dönemde daha sık olmaktadır. Beş yıl sonraki süreçte nüks etmesi beklenen hemen hemen tüm kanserler nüks etmiş olacağı için bu dönemden sonraki takibin temel amacı yeni gelişmiş polipleri belirlemektir.
Takip Sürecinde Beklentilerim Neler Olmalıdır?
Doktorunuz ilk iki yıl boyunca aşağı yukarı üç ayda bir sizi muayene edecek ve hastalık süreciniz ile ilgili size bilgi verecektir. Doktorunuz ameliyattan sonra karşılaştığınız belirtiler veya bağırsak alışkanlıklarınız ile ilgili değişiklikler olup olmadığına dair sorular sorabilir. Fizik muayene takip programının rutin bir parçasıdır. Nüks etmiş kanserlerde yükselebilen karsinoembriyonik antijen(CEA) markeri kan testi ile bakılabilir. Sigmoidoskopi, kolonoskopi, akciğer grafisi ve bazen karın tomografisi veya ultrason gibi yöntemler takip programında olan diğer tetkiklerdir.
Ailem Risk Altında mıdır?
Kolon ve rektum kanseri olan hastaların yakın akrabalarının bu hastalık açısından riskleri artmıştır. Bu nedenle onların da aralıklarla kolonoskopi ile taranması önerilir ve polip var ise çıkarılması gerekir. Eğer küçük polipler tespit edilir ve çıkarılırsa kanser gelişmez.
Kanser gelişimini yükseltecek diğer risk faktörleri, erken yaşta kanser oluşması, kişinin özgeçmişinde meme veya kadın genital organ kanseri varlığı olmasıdır.
*Buradaki metin genel bir bilgilendirme olup, hastalıklar değişkenlik gösterebileceğinden kişisel değerlendirme için cerrahınızla görüşünüz.
*Amerikan Kolon ve Rektum Cerrahları Derneği’nin hasta bilgilendirme broşürlerinden tercüme edilmiştir.